Psoriasis is een veelvoorkomende huidziekte. Psoriasis is chronisch en naar schatting heeft 2 tot 3% van de Nederlandse bevolking deze huidziekte. Vanuit cosmetisch oogpunt is psoriasis erg vervellend. Psoriasis zorgt namelijk voor rode plekken en huidschilfers. Psoriasis kan daarnaast jeuken en pijnlijk zijn. Psoriasis kent verschillende vormen waarvan de meeste ongevaarlijk zijn. Bepaalde vormen van psoriasis zijn echter gevaarlijk en kunnen levensbedreigend zijn.
Het ontstaan van psoriasis
Hoeveel van psoriasis bekend is dat men er meer kans op psoriasis als het in de familie zit is de oorzaak niet bekend. Van psoriasis is bekend dat het een chronische auto-immuunziekte is, het lichaam ziet lichaamseigen cellen als lichaamsvreemd en geeft hier een reactie op.
De huid heeft als ons grootste orgaan verschillende functies waarvan de belangrijkste de bescherming van het lichaam is. De huid heeft een gewicht van ongeveer 3 kilogram, en bevat zweetklieren, haarwortels en talgklieren. Om te kunnen voelen zijn er in de huid veel zenuwen aanwezig.
De huid is opgebouwd uit 3 lagen, van binnen naar buiten zijn dit het onderhuids bindweefsel, de lederhuid en de opperhuid.
Bij mensen met psoriasis worden keratinocyten in de opperhuid te snel gedeeld. Bij mensen met psoriasis gebeurt dit ongeveer 6 maal zo snel als bij anderen.
De opperhuid wordt gevormd door de huidcel, welke we keratinocyt noemen. Bij het ontstaan van een nieuwe huidcel – in de onderste laag van de opperhuid – schuift deze bij mensen met psoriasis in 5 dagen naar de bovenkant van de opperhuid. Normaal gesproken zou dit proces 30 dagen in beslag moeten nemen. In deze 30 dagen sterft de levende huidcel welke aan de oppervlakte ligt en wordt een hoorncel (dode huidcel).
De buitenkant van de opperhuid bestaat uit hoorncellen en zorgen voor de stevigheid van de huid. Zonder dat je er iets van merkt schilferen de hoorncellen van de huid af. Omdat bij mensen met psoriasis de nieuwe huidcellen al aan de oppervlakte komen voordat de oude, dode hoorncellen hebben losgelaten, wordt de hoornlaag dikker. Als gevolg hiervan zal de huid zichtbaar gaan schilferen. Als reactie worden de bloedvaten wijder zodat het bloed ontstekingsremmende stoffen naar het oppervlakte van de huid kan transporteren. Dit zorgt er voor dat de huid erg rood wordt op de plaatsen waar men psoriasis heeft. Het kenmerkende van psoriasis is dat de gezonde huid en de door psoriasis aangetaste huid een scherpe afscheiding kent.
Vormen van psoriasis
Er zijn verschillende vormen van psoriasis, waarbij voor de meeste vormen van psoriasis de rode vlekken met witte huidschilfers kenmerkend zijn.
Psoriasis vulgaris
Psoriasis vulgaris is de meest voorkomende vorm van psoriasis. Psoriasis vulgaris wordt daarom ook de gewone psoriasis genoemd. Bij psoriasis vulgaris zijn de grenzen tussen de aangetaste en onaangetaste huid scherp begrensd. Op de rode en glimmende aangetaste huid zitten witte schilfers welke niet goed met elkaar samenhangen.
Om de diagnose psoriasis vulgaris te kunnen maken wordt de huid plaatselijk open gekrabbeld. Als de huidschilfers loslaten als kaarsvet en er kleine bloeddruppels te zien zijn dan is dit een sterke aanwijzing voor psoriasis.
Als psoriasis vulgaris zich op bepaalde plaatsen voordoet dan worden hier aparte benamingen voor gebruikt. Met psoriasis palmaris geeft men psoriasis aan de handen aan. Met psoriasis unguum geeft men psoriasis aan de nagels aan. Met psoriasis capitis geeft men psoriasis aan de behaarde hoofdhuid aan en met psoriasis inversa als er sprake is van psoriasis bij huidplooien zoals de liezen en de oksels.
Psoriasis guttata
Psoriasis guttata betreft een acute vorm van psoriasis. Bij psoriasis guttata heeft men op de romp plekjes van 1 tot 5 millimeter groot. Deze plekjes kunnen ook op de bovenbenen en bovenarmen voorkomen. Deze vorm van psoriasis kan een paar weken na een streptokokken infectie ontstaan en komt alleen voor bij kinderen en adolescenten. Deze vorm van psoriasis is ongevaarlijk en verdwijn na verloop van tijd vanzelf weer, normaal gesproken na een maand of 3.
Psoriasis pustulosa
Psoriasis pustulosa wordt ook wel von Zumbusch psoriasis genoemd. Het is een acute vorm van psoriasis welke veel voorkomt onder rokers. Bij deze vorm van psoriasis ontstaan er blaasjes gevuld met pus. De blaasjes met pus vormen zich op de romp, handpalmen, voetzolen en nagelbedden. Een kenmerk van psoriasis pustulosa is dat dit gepaard gaat met enkele dagen koorts.
Psoriasis erytrodermie
Psoriasis erytrodermie is een gevaarlijke vorm van psoriasis. Er bestaat een verhoogd risico op hartfalen, hypothermie en hypoalbuminemie. Psoriasis erytrodermie tast de huid over het gehele lichaam aan waarbij de huid rood kleurt. De kenmerkende huidschilfers en plaquevorming zoals bij psoriasis vulgaris kunnen ook wel aanwezig zijn, echter in mindere mate als bij psoriasis vulgaris.
Arthritis psoriatica
Bij arthritis psoriatica zijn de gewrichten chronisch ontstoken. Deze vorm van psoriasis heeft kenmerken van reuma. Bij arthritis psoriatica zijn er echter afwijkingen aan de huid en nagels waar te nemen.