De schildklier is een klein orgaan in de hals, dat een grote rol speelt in de stofwisseling, de groei en de ontwikkeling van het lichaam. De schildklier produceert hormonen die invloed hebben op veel processen in het lichaam, zoals de hartslag, de lichaamstemperatuur, de energie, de stemming en het gewicht.
Als de schildklier te veel of te weinig hormonen aanmaakt, kan dat leiden tot een schildklier probleem. Een schildklier probleem kan verschillende symptomen veroorzaken, zoals vermoeidheid, gewichtsveranderingen, haaruitval, stemmingswisselingen, concentratieproblemen, hartkloppingen, spierpijn, droge huid, constipatie of diarree. Dit kan ook ernstige complicaties hebben, zoals hart- en vaatziekten, osteoporose, onvruchtbaarheid en depressie.
Een schildklier probleem kan verschillende oorzaken hebben, zoals een auto-immuunziekte, een ontsteking, een infectie, een tumor, een jodiumtekort, een medicijngebruik of een erfelijke factor. De diagnose van een schildklier probleem wordt meestal gesteld op basis van een bloedonderzoek, waarbij de niveaus van de schildklierhormonen T4, T3 en TSH worden gemeten. Soms wordt ook een echo of een scan van de schildklier gedaan, om de vorm en de grootte van de schildklier te beoordelen.
Een schildklier probleem kan behandeld worden met medicijnen, die de schildklierfunctie beïnvloeden. Bij een te traag werkende schildklier (hypothyreoïdie) worden synthetische schildklierhormonen voorgeschreven, die het tekort aanvullen. Bij een te snel werkende schildklier (hyperthyreoïdie) worden medicijnen gegeven die de aanmaak of de werking van de schildklierhormonen remmen. In sommige gevallen wordt ook een operatie of een radioactieve jodiumbehandeling overwogen, om een deel of de hele schildklier te verwijderen of te vernietigen.
Naast de medische behandeling, zijn er ook andere manieren om je schildklier probleem op te lossen of te verminderen. In dit artikel geven we je een aantal tips en adviezen, die je kunnen helpen om je schildklier gezond te houden en je klachten te verlichten.
Eet een gebalanceerd en gevarieerd dieet
Een van de belangrijkste factoren die de schildklier beïnvloeden, is de voeding. De schildklier heeft namelijk bepaalde voedingsstoffen nodig om goed te kunnen functioneren, zoals jodium, selenium, zink, ijzer, vitamine A, vitamine B, vitamine D en omega-3 vetzuren. Een tekort of een overschot aan deze voedingsstoffen kan de schildklierfunctie verstoren en de symptomen verergeren.
Daarom is het belangrijk om een gebalanceerd en gevarieerd dieet te volgen, dat rijk is aan deze voedingsstoffen. Enkele voorbeelden van voedingsmiddelen die goed zijn voor de schildklier zijn:
Zeevruchten, zoals vis, schaal- en schelpdieren, zeewier en algen
Deze bevatten veel jodium, dat essentieel is voor de aanmaak van de schildklierhormonen. Een jodiumtekort kan leiden tot een vergrote schildklier (struma) of een verminderde schildklierfunctie. Een jodiumoverschot kan echter ook schadelijk zijn, vooral bij mensen met een auto-immuunziekte van de schildklier, zoals de ziekte van Hashimoto of de ziekte van Graves. Daarom is het belangrijk om niet te veel jodiumrijke voedingsmiddelen te eten, en om geen jodiumsupplementen te nemen zonder medisch advies.
Noten, zaden, eieren, vlees, gevogelte en zuivelproducten
Deze bevatten veel selenium, dat een belangrijke rol speelt in de omzetting en de activatie van de schildklierhormonen. Een seleniumtekort kan leiden tot een verminderde schildklierfunctie, een verhoogd risico op schildklierontsteking en een slechtere respons op de schildkliermedicatie. Een seleniumoverschot kan echter ook toxisch zijn, en leiden tot haaruitval, nagelafwijkingen, huiduitslag, misselijkheid, diarree en zenuwbeschadiging. Daarom is het belangrijk om niet te veel seleniumrijke voedingsmiddelen te eten, en om geen seleniumsupplementen te nemen zonder medisch advies.
Groenten, fruit, peulvruchten, granen en cacao
Deze bevatten veel zink, dat betrokken is bij de regulatie van de schildklierhormonen. Een zinktekort kan leiden tot een verminderde schildklierfunctie, een verlaagde immuniteit, een verminderde wondgenezing en een verminderde smaak- en reukzin. Een zinkoverschot kan echter ook nadelig zijn, en leiden tot misselijkheid, braken, diarree, hoofdpijn, vermoeidheid en kopergebrek. Daarom is het belangrijk om niet te veel zinkrijke voedingsmiddelen te eten, en om geen zinksupplementen te nemen zonder medisch advies.
Groene bladgroenten, gedroogd fruit, volkoren producten, vlees en lever
Deze bevatten veel ijzer, dat nodig is voor de productie van de schildklierhormonen. Een ijzertekort kan leiden tot bloedarmoede, vermoeidheid, zwakte, bleekheid, kortademigheid en hartkloppingen. Een ijzeroverschot kan echter ook gevaarlijk zijn, en leiden tot orgaanschade, levercirrose, diabetes, hartfalen en kanker. Daarom is het belangrijk om niet te veel ijzerrijke voedingsmiddelen te eten, en om geen ijzersupplementen te nemen zonder medisch advies.
Wortels, pompoen, zoete aardappel, spinazie, broccoli, eieren en lever
Deze bevatten veel vitamine A, dat nodig is voor de groei en de differentiatie van de schildklier. Een vitamine A-tekort kan leiden tot een verminderde schildklierfunctie, een verhoogd risico op infecties, nachtblindheid, droge huid en ogen, en groeistoornissen. Een vitamine A-overschot kan echter ook schadelijk zijn, en leiden tot hoofdpijn, misselijkheid, braken, haaruitval, botafwijkingen, geboorteafwijkingen en leverbeschadiging. Daarom is het belangrijk om niet te veel vitamine A-rijke voedingsmiddelen te eten, en om geen vitamine A-supplementen te nemen zonder medisch advies.
Volkoren producten, noten, zaden, peulvruchten, vlees, vis, eieren en zuivelproducten
Deze bevatten veel vitamine B, dat nodig is voor de energieproductie, de zenuwfunctie, de celgroei en de hormoonsynthese. Een vitamine B-tekort kan leiden tot vermoeidheid, depressie, geheugenverlies, haaruitval, huidproblemen, spierzwakte en bloedarmoede. Een vitamine B-overschot kan echter ook bijwerkingen hebben, zoals zenuwbeschadiging, leverproblemen, acne, diarree en misselijkheid. Daarom is het belangrijk om niet te veel vitamine B-rijke voedingsmiddelen te eten, en om geen vitamine B-supplementen te nemen zonder medisch advies.
Paddenstoelen, eieren, vette vis, lever en verrijkte voedingsmiddelen
Deze bevatten veel vitamine D, dat nodig is voor de opname van calcium en fosfor, de botgezondheid, de immuniteit en de ontstekingsremming. Een vitamine D-tekort kan leiden tot rachitis, osteomalacie, osteoporose, spierzwakte, infecties en depressie. Een vitamine D-overschot kan echter ook schadelijk zijn, en leiden tot hypercalciëmie, nierstenen, misselijkheid, braken, verwardheid en hartritmestoornissen. Daarom is het belangrijk om niet te veel vitamine D-rijke voedingsmiddelen te eten, en om geen vitamine D-supplementen te nemen zonder medisch advies.
Vette vis, noten, zaden, plantaardige oliën en verrijkte voedingsmiddelen
Deze bevatten veel omega-3 vetzuren, die een ontstekingsremmende, bloeddrukverlagende, cholesterolverbeterende en stemmingsverbeterende werking hebben. Omega-3 vetzuren kunnen de schildklierfunctie ondersteunen, de auto-immuunreactie verminderen en de symptomen van een schildklier probleem verlichten. Een omega-3 tekort kan leiden tot een droge huid, haaruitval, vermoeidheid, depressie, hart- en vaatziekten en cognitieve achteruitgang. Een omega-3 overschot kan echter ook nadelig zijn, en leiden tot een verhoogd bloedingsrisico, een verminderde immuunfunctie, een verlaagde bloedsuikerspiegel en een verminderde leverfunctie. Daarom is het belangrijk om niet te veel omega-3 rijke voedingsmiddelen te eten, en om geen omega-3 supplementen te nemen zonder medisch advies.
Vermijden of beperken
Naast deze voedingsstoffen, zijn er ook bepaalde voedingsmiddelen die je beter kunt vermijden of beperken als je een schildklier probleem hebt, omdat ze de schildklierfunctie kunnen verstoren of de symptomen kunnen verergeren. Enkele voorbeelden van voedingsmiddelen die slecht zijn voor de schildklier zijn:
Kruisbloemige groenten, zoals broccoli, bloemkool, kool, spruitjes, radijs en boerenkool
Deze bevatten stoffen die goitrogenen worden genoemd, die de opname van jodium door de schildklier kunnen verminderen of blokkeren. Dit kan leiden tot een vergrote schildklier of een verminderde schildklierfunctie, vooral bij mensen die al een jodiumtekort hebben. Het koken of fermenteren van deze groenten kan de goitrogene werking verminderen, maar niet volledig elimineren. Daarom is het belangrijk om niet te veel kruisbloemige groenten te eten, en om ze af te wisselen met andere groenten.
Soja en sojaproducten, zoals tofu, tempeh, sojamelk, sojasaus en sojaolie
Deze bevatten ook goitrogenen, die de schildklierfunctie kunnen verstoren. Bovendien bevatten ze fyto-oestrogenen, die de hormoonbalans kunnen beïnvloeden. Dit kan leiden tot een verminderde schildklierfunctie, een verhoogd risico op schildklierkanker, een verminderde vruchtbaarheid en een verergering van de symptomen van een schildklier probleem. Daarom is het belangrijk om niet te veel soja en sojaproducten te eten, en om ze te vermijden als je een schildkliermedicatie gebruikt, omdat ze de opname ervan kunnen verminderen.
Gluten en glutenbevattende granen, zoals tarwe, rogge, gerst, spelt en kamut
Deze bevatten een eiwit dat gliadine wordt genoemd, dat een ontstekingsreactie kan veroorzaken in de darmen en de schildklier. Dit kan leiden tot een verminderde opname van voedingsstoffen, een verhoogd risico op auto-immuunziekten, een verminderde schildklierfunctie en een verergering van de symptomen van een schildklier probleem. Daarom is het belangrijk om niet te veel gluten en glutenbevattende granen te eten, en om ze te vervangen door glutenvrije alternatieven, zoals rijst, quinoa, boekweit, haver en amarant.
Suiker en suikerhoudende voedingsmiddelen, zoals snoep, koek, gebak, frisdrank, vruchtensap en honing
Deze bevatten veel snelle koolhydraten, die de bloedsuikerspiegel snel doen stijgen en dalen. Dit kan leiden tot een verhoogde insulineproductie, een verhoogde ontstekingsgraad, een verhoogde cortisolproductie, een verlaagde schildklierfunctie en een verergering van de symptomen van een schildklier probleem. Daarom is het belangrijk om niet te veel suiker en suikerhoudende voedingsmiddelen te eten, en om ze te beperken tot af en toe een kleine portie.
Alcohol en alcoholische dranken, zoals bier, wijn, sterke drank en likeur
Deze bevatten veel calorieën, suiker en koolhydraten, die de bloedsuikerspiegel kunnen ontregelen. Bovendien kunnen ze de leverfunctie verstoren, die belangrijk is voor de omzetting van de schildklierhormonen. Dit kan leiden tot een verminderde schildklierfunctie, een verhoogd risico op schildklierkanker, een verergering van de symptomen van een schildklier probleem en een verhoogd risico op andere gezondheidsproblemen, zoals obesitas, diabetes, hoge bloeddruk, hart- en vaatziekten en levercirrose. Daarom is het belangrijk om niet te veel alcohol en alcoholische dranken te drinken, en om ze te beperken tot af en toe een kleine hoeveelheid.
Door een gebalanceerd en gevarieerd dieet te volgen, dat rijk is aan voedingsstoffen die goed zijn voor de schildklier, en arm aan voedingsmiddelen die slecht zijn voor de schildklier, kun je je schildklier probleem oplossen of verminderen. Een gezonde voeding kan ook je algehele gezondheid en welzijn verbeteren, en je beschermen tegen andere ziekten.
Beweeg regelmatig en matig
Een andere factor die de schildklier beïnvloedt, is de lichamelijke activiteit. Bewegen is goed voor de schildklier, omdat het de bloedcirculatie, de zuurstofvoorziening, de stofwisseling, de hormoonbalans, de immuniteit en de stemming verbetert. Bewegen kan de schildklierfunctie ondersteunen, de auto-immuunreactie verminderen en de symptomen van een schildklier probleem verlichten.
Het is echter belangrijk om niet te veel of te intensief te bewegen, omdat dit de schildklier juist kan belasten of beschadigen. Te veel of te intensief bewegen kan leiden tot een verhoogde cortisolproductie, een verlaagde schildklierfunctie, een verhoogd risico op schildklierontsteking, een verergering van de symptomen van een schildklier probleem en een verhoogd risico op blessures, overtraining en uitputting.
Voorbeelden van bewegingsvormen voor je schildklier
Daarom is het belangrijk om regelmatig en matig te bewegen, en om een balans te vinden tussen inspanning en ontspanning. Enkele voorbeelden van bewegingsvormen die goed zijn voor de schildklier zijn:
- Wandelen, fietsen, zwemmen, joggen, dansen, yoga, pilates en tai chi. Deze zijn laagdrempelig, ontspannend, aerobisch en flexibel. Ze verbeteren de cardiovasculaire gezondheid, de spierkracht, de lenigheid, de balans en de coördinatie. Ze verlagen de bloeddruk, het cholesterol, de bloedsuiker en het lichaamsgewicht. Ze verhogen de endorfineproductie, de serotonineproductie, de dopamineproductie en de zelfvertrouwen. Ze verminderen de stress, de angst, de depressie en de pijn.
- Krachttraining, weerstandstraining, intervaltraining en circuittraining. Deze zijn uitdagend, stimulerend, anaeroob en intensief. Ze verbeteren de spiermassa, de botdichtheid, de stofwisseling, de insulinegevoeligheid en de hormoonproductie. Ze verhogen de groeihormoonproductie, de testosteronproductie, de schildklierhormoonproductie en de vetverbranding. Ze verminderen de ontsteking, de oxidatieve stress, de veroudering en de ziekterisico.
Door regelmatig en matig te bewegen, kun je je schildklier probleem oplossen of verminderen. Een gezonde beweging kan ook je algehele gezondheid en welzijn verbeteren, en je beschermen tegen andere ziekten.
Vermijd stress en zorg voor ontspanning
Een derde factor die de schildklier beïnvloedt, is de psychische gesteldheid. Stress is slecht voor de schildklier, omdat het de cortisolproductie, de adrenalineproductie, de noradrenalineproductie, de ontstekingsgraad, de immuniteit en de stemming beïnvloedt. Stress kan de schildklierfunctie verstoren, de auto-immuunreactie versterken en de symptomen van een schildklier probleem verergeren.
Het is echter belangrijk om niet te veel stress te hebben, en om te zorgen voor voldoende ontspanning. Ontspanning is goed voor de schildklier, omdat het de cortisolproductie, de adrenalineproductie, de noradrenalineproductie, de ontstekingsgraad, de immuniteit en de stemming verbetert. Ontspanning kan de schildklierfunctie ondersteunen, de auto-immuunreactie verminderen en de symptomen van een schildklier probleem verlichten.
Stress en ontspanning
Daarom is het belangrijk om stress te vermijden of te verminderen, en om te zorgen voor voldoende ontspanning. Enkele voorbeelden van ontspanningsmethoden die goed zijn voor de schildklier zijn:
- Meditatie, mindfulness, ademhalingsoefeningen, visualisatie, affirmatie en zelfhypnose. Deze zijn rustgevend, bewust, aandachtig en positief. Ze verbeteren de hersenfunctie, de hartfunctie, de zenuwfunctie, de hormoonfunctie en de celregeneratie. Ze verlagen de bloeddruk, de hartslag, de ademhaling, de spierspanning en de angst. Ze verhogen de alfa-golven, de theta-golven, de delta-golven, de gamma-golven en de synchronisatie. Ze verminderen de pijn, de depressie, de slapeloosheid en de verslaving.
- Massage, acupunctuur, acupressuur, reflexologie, aromatherapie en reiki. Deze zijn ontspannend, helend, energetisch en holistisch. Ze verbeteren de bloedcirculatie, de lymfecirculatie, de energiecirculatie, de orgaanfunctie en de meridiaanfunctie. Ze verlagen de cortisolproductie, de adrenalineproductie, de noradrenalineproductie, de ontstekingsgraad en de immuniteit. Ze verhogen de endorfineproductie, de serotonineproductie, de dopamineproductie en de oxytocineproductie. Ze verminderen de stress, de spanning, de spierpijn en de hoofdpijn.
- Hobby’s, passies, interesses, creativiteit en plezier. Deze zijn leuk, stimulerend, inspirerend, motiverend en bevredigend. Ze verbeteren de cognitieve functie, de emotionele functie, de sociale functie, de spirituele functie en de existentiële functie. Ze verlagen de verveling, de frustratie, de irritatie, de woede en de agressie. Ze verhogen de nieuwsgierigheid, de leergierigheid, de ontwikkeling, de groei en de zelfactualisatie. Ze verminderen de eenzaamheid, de isolatie, de vervreemding en de zinloosheid.
Door stress te vermijden of te verminderen, en door te zorgen voor voldoende ontspanning, kun je je schildklier probleem oplossen of verminderen. Een gezonde ontspanning kan ook je algehele gezondheid en welzijn verbeteren, en je beschermen tegen andere ziekten.
Tot slot
Een schildklier probleem is een veelvoorkomende aandoening, die verschillende oorzaken, symptomen en complicaties kan hebben. Een schildklier probleem kan behandeld worden met medicijnen, die de schildklierfunctie beïnvloeden. Naast de medische behandeling, zijn er ook andere manieren om je schildklier probleem op te lossen of te verminderen, zoals:
Eet een gebalanceerd en gevarieerd dieet voor je schildklier
Dat rijk is aan voedingsstoffen die goed zijn voor de schildklier, en arm aan voedingsmiddelen die slecht zijn voor de schildklier. Dit zijn enkele voorbeelden van voedingsmiddelen die je beter kunt vermijden of beperken als je een schildklier probleem hebt:
Koffie, thee, energiedranken, cola en andere cafeïnehoudende dranken
Deze bevatten veel cafeïne, die de hartslag, de bloeddruk, de zenuwactiviteit, de cortisolproductie en de schildklierfunctie kan verhogen. Dit kan leiden tot hartkloppingen, nervositeit, slapeloosheid, angst, stress en een verergering van de symptomen van een schildklier probleem. Daarom is het belangrijk om niet te veel cafeïnehoudende dranken te drinken, en om ze te vervangen door water, kruidenthee, vruchtensap of melk.
Kunstmatige zoetstoffen, conserveermiddelen, kleurstoffen, smaakstoffen en andere additieven
Deze bevatten veel chemicaliën, die de schildklierfunctie kunnen verstoren, de hormoonbalans kunnen beïnvloeden, de ontstekingsgraad kunnen verhogen, de immuniteit kunnen verlagen en de symptomen van een schildklier probleem kunnen verergeren. Dit kan leiden tot allergische reacties, spijsverteringsproblemen, hoofdpijn, huiduitslag, gewrichtspijn en stemmingswisselingen. Daarom is het belangrijk om niet te veel kunstmatige zoetstoffen, conserveermiddelen, kleurstoffen, smaakstoffen en andere additieven te eten, en om ze te vermijden of te kiezen voor natuurlijke alternatieven.
Rauwe koolhydraten, zoals cassave, zoete aardappel, maïs, sorghum en millet
Deze bevatten stoffen die cyanogenen worden genoemd, die in het lichaam worden omgezet in cyanide, dat de schildklierfunctie kan remmen. Dit kan leiden tot een vergrote schildklier, een verminderde schildklierfunctie, een verhoogd risico op schildklierkanker en een verergering van de symptomen van een schildklier probleem. Daarom is het belangrijk om niet te veel rauwe koolhydraten te eten, en om ze te koken of te fermenteren voordat je ze consumeert.
Dit zijn enkele voorbeelden van voedingsmiddelen die je beter kunt vermijden of beperken als je een schildklier probleem hebt. Er zijn echter nog meer voedingsmiddelen die de schildklier kunnen beïnvloeden, positief of negatief. Daarom is het raadzaam om een diëtist of een arts te raadplegen, die je een persoonlijk en aangepast voedingsadvies kan geven, dat rekening houdt met je schildklier probleem, je medische geschiedenis, je medicijngebruik, je allergieën, je intoleranties en je voorkeuren. Een diëtist of een arts kan je ook helpen om een voedingsdagboek bij te houden, waarin je noteert wat je eet, hoe je je voelt, wat je schildklierwaarden zijn en hoe je je medicatie inneemt. Zo kun je beter inzicht krijgen in de relatie tussen je voeding en je schildklier probleem, en kun je je voeding zo nodig aanpassen.