Een koolhydraat dieet kan gevolgd worden met als doel het verliezen van lichaamsgewicht of vanwege gezondheidsredenen.
Koolhydraten en ons lichaam
Ons lichaam maakt gebruik van 3 energiebronnen, deze zijn koolhydraten, vetten en eiwitten. De voorkeurs energiebron van het lichaam zijn koolhydraten. Koolhydraten zijn in grote hoeveelheden te vinden in voedingsmiddelen zoals brood, pasta, rijst en aardappelen. Het voedingspatroon van de meeste mensen bestaat voornamelijk uit koolhydraatrijke voedingsmiddelen. Indien er meer calorieën in de vorm van koolhydraten worden geconsumeerd dan wat de dagelijkse calorieën behoefte is zal het lichaam het overschot aan calorieën opslaan in de vorm van vet.
Koolhydraten zijn suikers welke een snelle energie bron voor het lichaam zijn, omdat energie uit suikers snel beschikbaar zijn geeft het lichaam de voorkeur aan koolhydraten als energiebron. Het lichaam kan direct suikers opnemen uit enkelvoudige koolhydraten, deze koolhydraten bestaan uit 1 suikermolecuul. Voorbeelden van enkelvoudige koolhydraten zijn druivensuiker, galactose en vruchtensuiker.
Meervoudige koolhydraten zal het lichaam eerst moeten afbreken tot enkelvoudige koolhydraten. Pas als de meervoudige koolhydraten zijn afgebroken is het lichaam in staat om deze in het bloed op te nemen. Meervoudige koolhydraten zijn te vinden in pasta, rijst en brood.
Naast enkelvoudige en meervoudige koolhydraten wordt er onderscheid gemaakt tussen verteerbare en onverteerbare koolhydraten. De verteerbare koolhydraten zijn door het lichaam om te zetten in bruikbare energie. De onverteerbare koolhydraten kan het lichaam niet gebruiken als energiebron, deze zullen het lichaam onverteerd verlaten. Onverteerbare koolhydraten zijn voedingsvezels welke het lichaam wel nodig heeft om de stoelgang en darmflora gezond te houden.
Verlies van gewicht door beperken calorieën uit koolhydraten
Bij een koolhydraatarm dieet (zie happyhealthy.nl/koolhydraatarm-dieet) wordt gewicht verloren door minder calorieën in de vorm van koolhydraten te eten. Bij een koolhydraatarm dieet maken koolhydraten 20% van de dagelijkse calorieën behoefte uit. Ter vergelijking: bij een normaal voedingspatroon maken koolhydraten 40% tot 70% van de dagelijkse calorieën behoefte uit. De dagelijkse consumptie van koolhydraten wordt bij een koolhydraatarm dieet beperkt tot 20 tot 60 gram. De hoeveelheid koolhydraten is afhankelijk van verschillende factoren zoals gewicht, streefgewicht, geslacht, leeftijd en de hoeveelheid calorieën welke men verbrand met de normale dagelijkse bezigheden.
De drastische beperking van calorieën in de vorm van koolhydraten wordt aangevuld met extra calorieën uit eiwitten en vetten. Anders zou een koolhydraatarm dieet niet vol te houden zijn. Het lichaam heeft energie nodig om goed te kunnen functioneren, het lichaam zal zijn energie hierdoor ook uit eiwitten en vetten gaan halen. De totale hoeveelheid calorieën uit de consumptie van koolhydraten, eiwitten en vetten zal bij een koolhydraatarm dieet altijd onder de dagelijkse calorieënbehoefte liggen. Reden hiervan is dat het niet mogelijk is om gewicht te verliezen zonder dat er een calorieën tekort is.
Voordelen van een koolhydraatarm dieet
Het is eenvoudig om een koolhydraatarm dieet te volgen. Men zit niet vast aan een waslijst van regels en uitzonderingen en de benodigde ingrediënten zijn in gewone supermarkten voorhanden. Omdat het lichaam voor zijn energiebehoefte veel minder afhankelijk is van suikers zullen de bloedsuikerspiegel en insulinewaarden veel stabieler blijven dan bij een normaal voedingspatroon. Dankzij deze stabiele bloedsuikerspiegel en insulinewaarden zal men zich gedurende de dag veel energieker voelen en geen last krijgen van lekkere trek tussen de maaltijden door. Hierdoor is een koolhydraatarm dieet goed vol te houden waardoor de kans op het behalen van het streefgewicht groot is.
Koolhydraatarme diëten
Er zijn verschillende diëten gebaseerd op de beperking van de koolhydraat consumptie. De grondlegger van koolhydraatarme diëten is de cardioloog Dr. Atkins, de bedenker van het Dr. Atkins dieet. Deze Amerikaanse cardioloog ontdekte dat zijn hartpatiënten beter in staat waren om gewicht te verliezen als de koolhydraatinname werd beperkt in plaats van de vetinname. Een ander bekend koolhydraatarm dieet is het South Beach dieet welke voortborduurt op de inzichten van Dr. Atkins. Bij het South Beach dieet wordt in tegenstelling tot het Dr. Atkins dieet onderscheid gemaakt tussen slechte en goede koolhydraten en ongezonde en gezonde vetzuren. Andere bekende koolhydraatarme diëten zijn het Go Lower dieet, het Zonedieet en het Protein Power Lifeplan.
